Εργογραφία Γεωργίου Κουμάντου

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Φεβρουαρίου 1925. Φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο. Μεγάλωσε σε ένα καλλιεργημένο αστικό περιβάλλον. Ο πατέρας του, Αναστάσιος Γ. Κουμάντος καταγόταν από την Πύλο και ακολούθησε τη δικαστική σταδιοδρομία. Διετέλεσε Πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους από το 1941 ως το 1949.

Ο Γιώργος Κουμάντος σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμια Αθηνών. Στην διάρκεια της Κατοχής φυλακίστηκε από τους Γερμανούς στις φυλακές Αβέρωφ για τη συμμετοχή του σε αντιστασιακή δραστηριότητα. Λίγο αργότερα, φοιτητής, συμμετείχε στην έκδοση ενός λογοτεχνικού περιοδικού με τίτλο «Ο Στάχυς» μαζί με τους Κορνήλιο Καστοριάδη, Μιμίκα Κρανάκη, Λύντια Στεφάνου, Τάκη Κύρκο, Αλέκο Ιωαννίδη και άλλους.

Μεταπτυχιακές σπουδές έκανε στην Γερμανία, στο Αμβούργο, όπου ανακηρύχτηκε διδάκτορας το 1954. Στη διδακτορική του διατριβή υποστήριξε ότι το αντικείμενο του δικαιώματος στην επιχείρηση ως σύνολο, είναι το άυλο αγαθό της επιχειρηματικής ιδέας. Από την Γερμανία έστελνε ανταποκρίσεις στο ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας). Αρθρογραφούσε επίσης, με τα αρχικά ΓΑΚ, στον «Προοδευτικό Φιλελεύθερο».

Το 1960 έγινε υφηγητής του Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1965 εντεταλμένος υφηγητής. Το 1964, με Υπουργό Παιδείας, (και Πρωθυπουργό) τον Γεώργιο Παπανδρέου, Υφυπουργό τον Λουκή Ακρίτα και Γενικό Γραμματέα τον Ευάγγελο Παπανούτσο έγινε για μερικούς μήνες  ειδικός σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας και ασχολήθηκε με τη νομοτεχνική διατύπωση της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης.

Στο Πανεπιστήμιο απολύθηκε από τη θέση του εντεταλμένου υφηγητή το 1968 από την Δικτατορία λόγω αδυναμίας προσαγωγής «πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων».

Κατά την διάρκεια της Δικτατορίας έλαβε μέρος σε διάφορες αντιστασιακές ενέργειες και ειδικότερα στην «Εταιρία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων» που οργάνωνε δημόσιες εκδηλώσεις με Έλληνες και ξένους ομιλητές για την προβολή δημοκρατικών θέσεων. Για την δράση του αυτή, το Μάιο του 1972 συνελήφθη μκαι εκτοπίστηκε στο Κερασοχώρι  Ευρυτανίας και το Θέρμο Τριχωνίδας, ενώ συγχρόνως η Ε.Μ.Ε.Π διαλύθηκε με δικαστική απόφαση.

Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, επανήλθε στο Πανεπιστήμιο αρχικά ως εντεταλμένος αφηγητής και το 1975 έγινε τακτικός καθηγητής του Αστικού Δικαίου. Από το 1993 είναι ομότιμος και επίτιμος από το 2005.

Επίσης μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, έλαβε μέρος σε πολλές Επιτροπές  για την προπαρασκευή νέων νόμων όπως τις Επιτροπές για την αναθεώρηση του Οικογενειακού Δικαίου πρώτα με την καθιέρωση του πολιτικού γάμου, της ισότητας ανδρών και γυναικών, την νέα ρύθμιση της υιοθεσίας και της συμπαράστασης σε ανηλίκους ή πρόσωπα που χρειάζονται βοήθεια καθώς και, πρόσφατα, με την ρύθμιση της ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Ήταν Πρόεδρος στην Επιτροπή για το νομοσχέδιο  περί μεταμοσχεύσεων και στην Επιτροπή για την ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της κοινοτικής οδηγίας  περί ηλεκτρονικού εμπορίου. Το κυριότερο νομοπαρασκευαστικό του έργο ήταν η σύνταξη, από Επιτροπή υπό την προεδρία του, νέου νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύει από το 1993. (Ν2121/1993).

Το 1974 του ζητήθηκε από την «Ένωση Κέντρου» να μιλήσει από την Ελληνική τηλεόραση κατά τις Βασιλείας. Η ομιλία του έκανε αίσθηση και σίγουρα επηρέασε το αποτέλεσμα.

Διετέλεσε Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  Νομικής Συνεργασίας και της Επιτροπής Οικογενειακού δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης και ad hoc δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Επί δέκα πέντε χρόνια ήταν Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για την Πνευματική Ιδιοκτησία ( Association Litteraire et Artistique Internationale). Ήταν η πρώτη φορά που εξελέγη πρόεδρος αλλοδαπός και όχι Γάλλος. (πρώτος Πρόεδρος είχε διατελέσει ο Victor Hugo).

Στις εκλογές του 2000, ήταν υπηρεσιακός Υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Επίσης μέχρι το 2004 ήταν μέλος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού και μέχρι το 2005 του Δ.Σ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και ειδικός εμπειρογνώμονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Πνευματική Ιδιοκτησία.

Διετέλεσε Πρόεδρος του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων.
Η συνεισφορά του στην Επιστήμη του Δικαίου υπήρξε πολυσχιδής και καταλυτική. Τόσο στον τομέα του Οικογενειακού Δικαίου, όσο και σε αυτόν των Πνευματικών Δικαιωμάτων έφερε την Ελληνική Νομοθεσία στην διεθνή πρωτοπορία.

Στην επεξεργασία μιας νέας έκδοσης του - κλασικού τότε – τρίτομου έργου του Ροϊλού για το Οικογενειακό Δίκαιο υποστήριξε, αντίθετα με την γενικά κρατούσα γνώμη, ότι η ιερολογία είναι τύπος του γάμου και επομένως οι πολιτικοί γάμοι  που τελούνται στο εξωτερικό κατά τον τύπο του τόπου της τέλεσης ήσαν υποστατοί.

Σε μια μελέτη του, στον Τιμητικό Τόμο για τα 125 χρόνια του Αρείου Πάγου, υποστήριξε ότι και κατά το ισχύον δίκαιο – πριν από την εισαγωγή της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης – ήταν δυνατή η δημιουργία τέτοιας εταιρείας με βάση το άρθρο 784 Α.Κ.

Στο Οικογενειακό Δίκαιο υποστήριξε ότι έχει καταργηθεί η διεθνής υποχρέωση της Ελλάδος να εφαρμόζει το Κοράνι στις οικογενειακές σχέσεις των μουσουλμάνων της Θράκης.

Ωστόσο εξίσου σημαντική ήταν η παρουσία του στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας με την συνεχή αρθρογραφία του σε κυριακάτικα φύλλα μεγάλης κυκλοφορίας.

Από την εποχή της δικτατορίας μέχρι το 1984 αρθρογραφούσε στο «Βήμα» και, για ένα διάστημα, στον «Ταχυδρόμο» . Από το 1989 μέχρι το θάνατο του αρθρογραφούσε στην «Καθημερινή». Επιλογές των άρθρων του εκδόθηκαν σε βιβλία με μεγάλη απήχηση.

Σε όλη του τη ζωή ο Γιώργος Κουμάντος αγωνίστηκε με όλα τα μέσα  για μια δικαιότερη κοινωνία. Στο βιβλίο του «Απολογία ενός Αστικολόγου» γράφει : Τα δεινά που ταλάνιζαν την ανθρωπότητα έμοιαζαν σαν συνέπειες ή συμπτώματα κάποιας ανωμαλίας στην οργάνωση της κοινωνίας, κάποιας αρρώστιας του κοινωνικού οργανισμού. Αυτονόητα πρόβαλλε λοιπόν το καθήκον να αναζητηθεί η κατάλληλη «θεραπευτική αγωγή». Αυτή τη «θεραπευτική αγωγή» κυνήγησε σε όλη του τη ζωή – και, σε μερικούς τομείς την πέτυχε. Η κοινωνία μας είναι σήμερα καλύτερη  χάρη σε αυτόν.

Όσοι τον γνώριζαν, έστω και για λίγο, δεν θα τον ξεχάσουν εύκολα. Εκτός από την σπινθηροβόλα ευφυΐα του ήταν και ένας απόλυτα ευθύς και αδέκαστος άνθρωπος. Την αυστηρότητα της κρίσης του μαλάκωνε το εκπληκτικό του χιούμορ. Στις επιτροπές όπου μετείχε, κατόρθωνε να δημιουργεί μια ευχάριστη και φιλική ατμόσφαιρα με αποτέλεσμα οι αποφάσεις να βγαίνουν με κοινή συναίνεση.

Η πολιτεία τον τίμησε με το Παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος.

Το 1960 νυμφεύτηκε την Ευγενία Κολοκούρη και δίπλα της έζησε όλη του την υπόλοιπη ζωή.

Ο Γιώργος Κουμάντος χάθηκε ενώ κολυμπούσε στο αγαπημένο του Άστρος Κυνουρίας, στις 16 Αυγούστου 2007.