Υποχρεωτικά Μαθήματα

Τα Υποχρεωτικά μαθήματα του Τομέα, με τη σειρά που διδάσκονται σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών, είναι τα εξής:

 

Εμπορικό Δίκαιο Ι  (Γενικό Μέρος, Δίκαιο Αξιογράφων) - (Γ΄ εξάμηνο)

Γενικό μέρος: Έννοια και αντικείμενο του εμπορικού δικαίου. ­Δικαιολογητικός λόγος του εμπορικού δικαίου ως ιδιαίτερου κλάδου δικαίου-Σχέσεις με άλλους κλάδους δικαίου-Ιστορική εξέλιξη του ε­μπορικού δικαίου-Νομοθετικές πηγές-Οι δογματικές βάσεις του εμπορικού δικαίου-Εμπορικές πράξεις-Έμποροι (νομοθετικό καθεστώς) ­Συνέπειες της εμπορικότητας-Η διοικητική οργάνωση του εμπορικού επαγγέλματος-Βασικές έννοιες και ρυθμίσεις του δικαίου της αγοράς.

Αξιόγραφο είναι έγγραφο που ενσωματώνει ένα ιδιωτικό περι­ουσιακό δικαίωμα κατά τέτοιο τρόπο ώστε η κατοχή του εγγράφου να είναι απαραίτητη για την άσκηση και την μεταβίβαση του ενσωματού­μενου δικαιώματος. Αξιόγραφα είναι η συναλλαγματική, το γραμμάτιο σε διαταγή, η επιταγή, τα εμπορικά αξιόγραφα σε διαταγή (εμπορική εντολή πληρωμής, εμπορικό χρεωστικό ομόλογο, αποθετήριο και ενε­χυρόγραφο κ.λπ.) και τα ανώνυμα αξιόγραφα της κεφαλαιαγοράς (α­νώνυμα χρεώγραφα, μετοχές).

 

Πολιτική Δικονομία Ι (Οργάνωση των Δικαστηρίων, Διαγνωστική Διαδικασία, Απόδειξη) - (Δ΄εξάμηνο)

Με τον όρο "Οργανισμός Δικαστηρίων" καλείται το σύνολο των κανόνων δικαίου που καθορίζουν τα όργανα απονομής της δικαιοσύνης και παροχής δικαστικής προστασίας. Με βάση αυτή την εννοιολογική οριοθέτησή του ο Οργανισμός Δικαστηρίων υπάγεται συστηματικά στο Δικονομικό Δίκαιο που σύμφωνα και με τη διδασκαλία του Γεωργίου Ράμμου διαιρείται στα ακόλουθα δύο τμήματα: αφενός στον Οργανισμό Δικαστηρίων και αφετέρου στην κυρίως ή με στενή έννοια Δικονομία (ή σύμφωνα με άλλη διατύπωση στο κυρίως ή με στενή έννοια δικονομικό δίκαιο). Τα δύο αυτά τμήματα απαρτίζουν το Δικονομικό Δίκαιο με ευρεία έννοια, που είναι το σύνολο των κανόνων δικαίου που καθορίζουν τα όργανα και τον τρόπο απονομής της δικαιοσύνης. Ειδικότερα στον Οργανισμό Δικαστηρίων (το νομικό θεμέλιο του οποίου αποτελούν τα άρθρα 87–100Α) του Συντάγματος 1975 και ο Ν. 1756/1988, όπως ισχύει σήμερα) υπάγονται οι κανόνες δικαίου που ρυθμίζουν τα όργανα απονομής της δικαιοσύνης, δηλαδή τα δικαιοδοτικά όργανα / δικαστήρια και τον τρόπο λειτουργίας αυτών, καθώς και το νομικό καθεστώς των νομικών επαγγελμάτων και την υπηρεσιακή / νομική κατάσταση των λειτουργών και υπαλλήλων που συγκροτούν τα όργανα απονομής δικαιοσύνης και συμπράττουν μαζί με τους δικαστικούς λειτουργούς στην απονομή της δικαιοσύνης, λ.χ. οι δικηγόροι, οι συμβολαιογράφοι, οι δικαστικοί επιμελητές.

Στη "Διαδικασία ενώπιον των Πρωτοβάθμιων Δικαστηρίων" υπάγονται οι ρυθμίσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (ΚΠολΔ)για τα ακόλουθα θέματα: Δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων, Προσδιορισμός της αξίας του αντικειμένου της δίκης, Καθ΄ ύλην αρμοδιότητα, Κατά τόπον αρμοδιότητα, Παρέκταση της αρμοδιότητας, Έρευνα της αρμοδιότητας, Παραπομπή από δικαστήριο σε δικαστήριο, Εξαίρεση δικαστών και υπαλλήλων της γραμματείας, Διάδικοι, Ομοδικία, Συμμετοχή τρίτων στη δίκη, Πληρεξουσιότητα, Θεμελιώδεις δικονομικές αρχές, Εκθέσεις, Δικόγραφα, επιδόσεις, Προθεσμίες, Επαναφορά των πραγμάτων στη προηγούμενη κατάσταση, Ακυρότητες, Εγγυοδοσία, Δικαστικά έξοδα, Ευεργέτημα πενίας, Ποινές, Απόπειρα συμβιβασμού, Άσκηση της αγωγής, συνέπειες από την άσκηση της αγωγής, Εισαγωγή της αγωγής για συζήτηση, Συζήτηση στο ακροατήριο, Παρεμπίπτοντα, Διακοπή και επανάληψη της δίκης, Κατάργηση και περάτωση της δίκης, Απόφαση, Διαδικασία διόρθωσης και ερμηνείας αποφάσεων, Δεδικασμένο, Ειδικές διατάξεις για τις μικροδιαφορές, Ειδικές διατάξεις για τη λογοδοσία, Ειδικές διατάξεις για τη διανομή.

Αντικείμενο του "Δικαίου της Απόδειξης" είναι η Απόδειξη: Απόδειξη λέγεται το σύνολο των ενεργειών των διαδίκων, του δικαστή κλπ., με τις οποίες επιδιώκεται ο σχηματισμός δικανικής πεποιθήσεως στο δικαστή για την αλήθεια ή αναλήθεια κάποιου πραγματικού ισχυρισμού. Με την απόδειξη διαπιστώνεται η αλήθεια ή αναλήθεια του πραγματικού υλικού, το οποίο αποτελεί την ελάσσονα πρόταση του νομικού συλλογισμού, με βάση τον οποίο εκδίδεται η απόφαση. Την Απόδειξη αφορούν οι ρυθμίσεις του ΚΠολΔ για τα ακόλουθα θέματα: Γενικές διατάξεις, Ομολογία, Αυτοψία, Πραγματογνωμοσύνη, Μάρτυρες, Εξέταση των διαδίκων, Όρκος, Έγγραφα, και τα Δικαστικά Τεκμήρια. Τα είδη της αποδείξεως είναι τα ακόλουθα: Κύρια απόδειξη και ανταπόδειξη, ευθεία ή άμεση απόδειξη και έμμεση απόδειξη, τακτική και έκτακτη απόδειξη, προαπόδειξη, συντηρητική απόδειξη, πλήρης και ατελής απόδειξη, αυστηρή ή τυπική απόδειξη και ελεύθερη ή άτυπη απόδειξη.

 

Εμπορικό Δίκαιο ΙΙ (Δίκαιο των Εμπορικών Εταιριών) - (Ε΄ εξάμηνο)

Δίκαιο των εταιρειών είναι το δίκαιο των ενώσεων προσώπων ιδιωτι­κού δικαίου που έχουν ιδρυθεί με δικαιοπραξία για την επιδίωξη ορισμέ­νου κοινού σκοπού. Το δίκαιο των εμπορικών εταιρειών περιλαμβάνει ειδικότερα αφενός τις προσωπικές εμπορικές εταιρείες, δηλ. την ομόρ­ρυθμη, ετερόρρυθμη και την αφανή εταιρεία, και αφετέρου τις κεφαλαι­ουχικές εταιρείες, δηλ. την ανώνυμη εταιρεία και την εταιρεία περιορι­σμένης ευθύνης. Στις τελευταίες περιλαμβάνονται ως ιδιαίτερα εταιρικά μορφώματα οι μονοπρόσωπες εταιρείες και οι συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

 

Ατομικό Εργατικό Δίκαιο - (ΣΤ΄ εξάμηνο)

Γένεση, ιστορική εξέλιξη και πηγές του εργατικού δικαίου, η ατομι­κή σύμβαση εργασίας, δικαιώματα και υποχρεώσεις του εργαζομένου, υποχρεώσεις και δικαιώματα του εργοδότη, η νομική οργάνωση της εκμεταλλεύσεως επιχειρήσεως, μεταβολή των όρων εργασίας, αναστο­λή και λήξη της σχέσεως εργασίας, καταγγελία της συμβάσεως εργασί­ας.

 

Εμπορικό Δίκαιο ΙΙΙ (Δίκαιο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας) – (ΣΤ΄ εξάμηνο)

Βιομηχανική ιδιοκτησία: Η βιομηχανική ιδιοκτησία είναι ο κλάδος του δικαίου που αποβλέπει στη προστασία της οικονομικής ελευθερίας είτε κατά την άσκησή της από ορισμένες μορφές προσβολής είτε στα πνευματικά επιτεύγματά της. Το δίκαιο της βιομηχανικής ιδιοκτησίας απαρτίζεται από το γενικό μέρος, στο οποίο γίνεται μια συνθετική παρουσίαση και προσδιορίζεται το αντικείμενο και οι αρχές προστασί­ας, και από το ειδικό μέρος, στο οποίο εξετάζονται οι τεχνικές δημι­ουργίες (ευρεσιτεχνία, υποδείγματα χρησιμότητας, βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα κ.λπ.), τα διακριτικά γνωρίσματα (σήμα, εμπορική επωνυμία) και το δίκαιο του αθέμιτου ανταγωνισμού και των περιορι­σμών του ανταγωνισμού.

 

Πολιτική Δικονομία ΙΙ (Ένδικα Μέσα, Αναγκαστική Εκτέλεση) - (ΣΤ΄ εξάμηνο)

"Ένδικα μέσα", κατά την κύρια έννοια του όρου, καλούνται τα μέσα με τα οποία ζητείται από το ίδιο ή άλλο δικαστήριο (ομοιόβαθμο ή ανώτερο) η εξαφάνιση ή μεταρρύθμιση κάποιας αποφάσεως ως εσφαλμένης και βλαπτικής για το πρόσωπο που τα ασκεί. Έτσι κύριο χαρακτηριστικό των ενδίκων μέσων είναι η απόδοση σφάλματος στην προσβαλλόμενη απόφαση. Ένδικα μέσα, κατά την έννοια που αναπτύχθηκε προηγουμένως, είναι η ανακοπή ερημοδικίας, την οποία όμως ορισμένοι δεν θεωρούν ένδικο μέσο, γιατί δεν προϋποθέτει συνήθως σφάλμα, αλλά η θέσπισή της στηρίζεται στην αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως (η οποία κατοχυρώνεται και από το άρθρο 20 του Συντάγματος 1975), η έφεση, η αναψηλάφηση και η αναίρεση.

Μέρος του μαθήματος "Πολιτική Δικονομία ΙΙ" αφορά τα ένδικα μέσα, δηλαδή μελετώνται οι διατάξεις του ΚΠολΔ (άρθρα 495-590) που θεσπίζουν τις γενικές διατάξεις συνολικά για τα ένδικα μέσα, καθώς και τις ειδικότερες διατάξεις που ρυθμίζουν την ανακοπή ερημοδικίας, την έφεση, την αναψηλάφηση και την αναίρεση.

"Αναγκαστική εκτέλεση" λέγεται η μεταβολή που με τη συνδρομή των αρμόδιων οργάνων επέρχεται στον εξωτερικό κόσμο και αποτελεί την πραγματοποίηση του περιεχομένου του δικαιώματος. Η έννομη προστασία που παρέχεται με τη μορφή της εκδόσεως ευνοϊκής αποφάσεως θα ήταν ατελής, αν δεν υπήρχε αναγκαστική εκτέλεση, η οποία μπορεί να δημιουργεί εκείνη την κατάσταση, δυνάμει της οποίας ικανοποιείται ο δικαιούχος πετυχαίνοντας λ.χ. την είσπραξη της απαιτήσεως του και γενικότερα την πραγμάτωση του αντίστοιχου δικαιώματος του ή της αντίστοιχης αξιώσεώς του. Η αναγκαστική εκτέλεση γίνεται από τα όργανα της Πολιτείας. Η αυτοδικία απαγορεύεται. Κύρια όργανα της αναγκαστικής εκτελέσεως είναι ο δικαστικός επιμελητής και ο συμβολαιογράφος ή ο ειρηνοδίκης που τον αναπληρώνει. Εφόσον καλούνται από τα κύρια όργανα, οφείλουν να συμπράττουν στην αναγκαστική εκτέλεση τα όργανα της ελληνικής αστυνομίας και γενικά των ενόπλων δυνάμεων, ιδίως όταν προβάλλεται αντίσταση, οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι και κάθε πολίτης. Όλοι αυτοί μπορούν να χαρακτηρισθούν ως έμμεσα όργανα εκτελέσεως, απλώς περιάπτει τον εκτελεστήριο τύπο στους εκτελεστούς τίτλους και επιλύει τις διαφορές που αναφύονται (ΚΠολΔ 924 επ., 933 επ.). Στις περιπτώσεις όμως των άρθρων 1034 επ. Και 1047 επ. ΚΠολΔ μπορεί και το δικαστήριο να θεωρηθεί ως όργανο εκτελέσεως. Στο τμήμα του μαθήματος που αφορά την Αναγκαστική Εκτέλεση αντικείμενο της διδασκαλίας είναι οι διατάξεις του ΚΠολΔ (άρθρα 904-1054), που χαρακτηρίζονται λόγω της γενικής εφαρμογής τους στη διαδικασίας της Αναγκαστικής Εκτελέσεως ως Γενικές Διατάξεις (άρθρα 904-940^Α), καθώς και εκείνες που ρυθμίζουν τα ακόλουθα θέματα: Μέσα της αναγκαστικής εκτελέσεως, Κατάσχεση της κινητής περιουσίας του οφειλέτη, Κατάσχεση σε χέρια τρίτου, Κατάσχεση ακινήτων, πλοίων ή αεροσκαφών του οφειλέτη, Διατάξεις κοινές για τον πλειστηριασμό κινητών και ακινήτων, Κατάσχεση ειδικών περιουσιακών στοιχείων, Αναγκαστική Διαχείριση και Προσωπική Κράτηση.

Συλλογικό Εργατικό Δίκαιο - (Ζ΄ Εξάμηνο)

Η δημιουργία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, συνδικαλιστικές ελευθερίες-Σύνταγμα και διεθνείς εγγυήσεις, δίκαιο των συνδικαλιστι­κών οργανώσεων, προστασία της συνδικαλιστικής δράσεως, δίκαιο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, επίλυση των συλλογικών διαφορών με μεσολάβηση και διαιτησία, δίκαιο της εκμεταλλεύσεως (κανονισμοί εργασίας-συμβούλια εργαζομένων), δίκαιο της απεργίας και της αντα­περγίας.

 

Εφαρμογές Πολιτικής Δικονομίας - (Η΄ Εξάμηνο)

Το μάθημα αποσκοπεί στην εξοικείωση της συνδυαστικής εφαρμογής του συνόλου των διατάξεων του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και του Εισαγωγικού Νόμου του, στο πλαίσιο μιας συνολικής θεώρησης του δικονομικού προβληματισμού και των θεωρητικών ή πρακτικών δικονομικών ζητημάτων που ανακύπτουν. Οι παραδόσεις και τα φροντιστήρια επικεντρώνονται σε ορισμένους βασικούς κύκλους δικονομικών θεματικών, όπως είναι η λειτουργία των διαδικαστικών πράξεων, η δικονομική αξιολόγηση των διαδικαστικών πράξεων κ.ά., σε όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας (πρώτο και δεύτερο βαθμό, Άρειος Πάγος), σε όλα τα είδη της διαδικασίας (αμφισβητούμενη δικαιοδοσία, εκούσια δικαιοδοσία, ασφαλιστικά μέτρα, ειδικές διαδικασίες, τακτική διαδικασία) και σε όλα τα είδη των δικών (διαγνωστική δίκης και δίκη εκτελέσεως). Οι σχετικές διατάξεις αναλύονται και συζητούνται και υπό το πρίσμα του Συντάγματος, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του Ανθρώπου, του Ενωσιακού Δικαίου, με βάση και τη νομολογία των Ανωτάτων Δικαστηρίων της Ελλάδος, του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στις αντίστοιχες αποφάσεις της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου που αποφαίνονται σε θέματα αστικού δικονομικού δικαίου (πολιτικής δικονομίας) που συνιστούν δικονομικά ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος ή δικονομικά ζητήματα που συνδέονται με την ενότητα νομολογίας ή δικονομικά ζητήματα που ανακύπτουν σε αποφάσεις που έχουν ληφθεί με διαφορά μιάς ψήφου ή δικονομικά ζητήματα που συνδέονται με εφαρμογή συγκεκριμένης δικονομικής διάταξης για την οποία προκύπτει θέμα συμβατότητάς της με το Σύνταγμα.

 

Μαθήματα Υποχρεωτικής Επιλογής

Τα μαθήματα υποχρεωτικής επιλογής που διδάσκονται στο πλαίσιο του Τομέα Β΄ Ιδιωτικού Δικαίου είναι:

 

Ασφαλιστικό Δίκαιο (Δ΄ Εξάμηνο)

Περιλαμβάνεται ολόκληρη η ύλη του δικαίου της ι­διωτικής ασφάλισης της χερσαίας και θαλάσσιας ασφάλισης (συμβατι­κό ασφαλιστικό δίκαιο).

 

Ναυτικό Δίκαιο (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Έννοια και αντικείμενο, ιστορική εξέλιξη, νομοθετικές πηγές, πλοίο και πλωτό ναυπήγημα, προσωπικό του πλοίου, ναυτική πίστη, οι μορ­φές της πλοιοκτησίας, περιορισμός της ευθύνης του πλοιοκτήτη, συμβάσεις οικονομικής χρησιμοποίησης του πλοίου, θαλάσσια μετα­φορά προσώπων και πραγμάτων, θαλάσσια περιστατικά (σύγκρουση, θαλάσσια αρωγή, ναυάγια, κοινή αβαρία).

Το μάθημα του Ναυτικού Δικαίου δομείται ως ακολούθως: α) Εισαγωγικές παρατηρήσεις: i.Οργάνωση και λειτουργία της ναυτιλιακής αγοράς, Οικονομική και νομοπολιτική προσέγγιση - οι επί μέρους αγορές & οι δομές του ναυτικού εμπορίου, ii. πηγές και χαρακτηριστικά του ναυτικού δικαίου · β) οι βασικές έννοιες του ναυτικού δικαίου: i. Το πλοίο (τεχνική και νομική έννοια, εθνικότητα & σημαία, ναυπήγηση, κτήση κυριότητας), ii. Το περιβάλλον του πλοίου (θαλάσσιες ζώνες, ακτοπλοΐα, ανταγωνισμός) · γ) Η εκμετάλλευση του πλοίου : i. Πλοιοκτησία και εφοπλισμός (ναυτικές εταιρείες, κεφάλαια εξωτερικού, αλλοδαπές εταιρείες, ευθύνη του κυρίου του πλοίου), ii. Σύμβαση ναύλωσης (ΚΙΝΔ) και μεταφοράς (Κανόνες Χάγης-Βίσμπυ & Κανόνες Ρότερνταμ) · δ) Η θαλάσσια αποστολή: i. Το πλοίο ως μέσο πίστης (χρηματοδότηση, εμπράγματες εξασφαλίσεις, ναυτικά προνόμια), ii. Περιορισμός της ευθύνης (ΔΣ Λονδίνου 1976 και ειδικά διεθνή καθεστώτα ρύπανσης).

 

Δίκαιο Εμπορικών Συμβάσεων (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Εισαγωγή στο δίκαιο εμπορικών συμβάσεων. Οι εμπορικές συμβά­σεις πώλησης, χερσαίας μεταφοράς, αποθήκευσης και φύλαξης και οι διαμεσολαβητικές συμβάσεις (ιδίως οι συμβάσεις παραγγελίας, πρα­κτορείας και μεσιτείας).

 

Ασφαλιστικά Μέτρα-Εκούσια Δικαιοδοσία-Ειδικές Διαδικασίες (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Γενικές διατάξεις ασφαλιστικών μέτρων. Ειδικό μέρος ασφαλι­στικών μέτρων (εγγυοδοσία, προσημείωση υποθήκης, συντηρητική κατάσχεση, δικαστική μεσεγγύηση, προσωρινή επιδίκαση απαιτή­σεων, προσωρινή ρύθμιση κατάστασης, σφράγιση, αποσφράγιση, απογραφή). Γενικές διατάξεις εκούσιας δικαιοδοσίας. Ειδικές διατάξεις εκούσι­ας δικαιοδοσίας.
Γενικές διατάξεις ειδικών διαδικασιών, γαμικές διαφορές, σχέσεις γονέων και τέκνων, διαταγή πληρωμής, πιστωτικοί τίτλοι, παρά­δοση ή απόδοση μισθίου, εργατικές διαφορές, αμοιβές για παροχή εργασίας, αυτοκινητικές διαφορές, διατροφή και επιμέλεια τέκνων.

 

Πτωχευτικό Δίκαιο (Ζ΄ Εξάμηνο)

Το πτωχευτικό δίκαιο εφαρμόζεται σε περίπτωση οικονομικής κατάρρευσης του οφειλέτη εμπόρου. Σκοπός του είναι η ισότιμη ικανοποίηση των εγχειρόγραφων πιστωτών στην περίπτωση που δεν επαρκεί η περιουσία του οφειλέτη για την ικανοποίηση όλων. Το δίκαιο της πτώχευσης περιλαμβάνει ιδίως τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία κήρυξης και την οργάνωσή της,  τη νομική φύση του πτωχεύσαντος και τις κατηγορίες των πτωχευτικών πιστωτών, τις εργασίες και την περάτωση της πτώχευσης. Προς το πτωχευτικό δίκαιο, ως δίκαιο εκκαθάρισης μη βιώσιμων επιχειρήσεων στην βάση της αρχής της ισότητας των πιστω­τών, συσχετίζεται το δίκαιο εξυγίανσης των επιχειρήσεων.

 

Δίκαιο της Εκμεταλλεύσεως (Ζ΄ Εξάμηνο)

Ι. «Επιχείρηση – Εκμετάλλευση»: Προσδιορισμός των εννοιών «επιχείρηση» και «εκμετάλλευση» στο ελληνικό εργατικό δίκαιο, με ειδική αναφορά στην περιεχόμενο που αποκτούν οι εν λόγω όροι στο πλαίσιο του ομίλου επιχειρήσεων.

ΙΙ. Η συμμετοχή των εργαζομένων στις επιχειρήσεις: τα Συμβούλια Εργαζομένων. Διάκριση από την συνδικαλιστική δράση και τον συνδικαλισμό ΙΙΙ. Το διευθυντικό δικαίωμα: Έννοια και νομική θεμελίωση, περιεχόμενο του διευθυντικού δικαιώματος και διάκριση από άλλες πηγές κανόνων (ρυθμίσεων) της εργασιακής σχέσης. Όρια επιτρεπτής άσκησης του διευθυντικού δικαιώματος.

ΙV. Ο κανονισμός εργασίας: Έννοια και περιεχόμενο κανονισμών εργασίας, νομοθετικό πλαίσιο, είδη και διαδικασία κατάρτισης, νομική ενέργεια κανονισμών εργασίας. Νέες τεχνολογίες στην οργάνωση της εκμετάλλευσης V. Το πειθαρχικό δίκαιο της εκμετάλλευσης (αρχές, διαδικασία, ποινές), η σχέση της πειθαρχικής εξουσίας με το δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης εργασίας. Σύμβαση εργασίας με όριο ηλικίας VI. Η πρακτική της εκμετάλλευσης: Έννοια και προϋποθέσεις δημιουργίας πρακτικής της εκμετάλλευσης, νομική φύση αυτής - Μεταβολή και κατάργηση της πρακτικής της εκμετάλλευσης.

VII. Προαγωγές: Ρύθμιση προαγωγών με κανονισμό εργασίας. Η διενέργεια των προαγωγών σε περίπτωση απουσίας αντίστοιχης ρύθμισης του κανονισμού εργασίας. - Όρια της διακριτικής ευχέρειας των εργοδοτών κατά την επιλογή των προακτέων. Παράλειψη διενέργειας προαγωγών. Έννομες συνέπειες.

VIII. Ομαδικές απολύσεις- Μεταβίβαση επιχειρήσεων: Ανάλυση της νομοθεσίας και νομολογίας περί ομαδικών απολύσεων και μεταβίβασης επιχειρήσεων. - Περιεχόμενο και όρια της αντίστοιχης προστασίας στο Εργατικό Δίκαιο.

IX. Ατυπικές μορφές απασχόλησης: Παρουσίαση και ανάλυση συγκεκριμένων μορφών ατυπικής απασχόλησης στο ελληνικό εργατικό δίκαιο (λ.χ. μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, προσωρινή απασχόληση (ΕΠΑ), τηλεργασία, νομαδική εργασία κτλ.) X. Συνδικαλιστική δράση στην επιχείρηση (δομή - διευκολύνσεις): Έννοια και περιεχόμενο της εργοδοτικής υποχρέωσης προς παροχή συνδικαλιστικών διευκολύνσεων. – Συνδικαλιστικές άδειες – Προστασία σε περίπτωση μη παροχής των διευκολύνσεων.

 

Μαθήματα Ελεύθερης Επιλογής

Τα μαθήματα ελεύθερης επιλογής του Τομέα Β΄ Ιδιωτικού Δικαίου είναι:

 

Τραπεζικό Δίκαιο (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Τραπεζικό δίκαιο είναι το ειδικό εμπορικό δίκαιο των εμπόρων και του εμπορίου χρήματος και ισοδυνάμων αξιών, κυρίως πολυτίμων με­τάλλων. Παίρνει το όνομά του από το κυριότερο τμήμα του, τους ε­μπόρους χρήματος που ονομάζονται τράπεζες, και τις εμπορικές πρά­ξεις με χρηματικό αντικείμενο που προσιδιάζουν στους εμπόρους αυ­τούς και ονομάζονται τραπεζικές συναλλαγές. Στο τραπεζικό δίκαιο περιλαμβάνονται ιδίως το δίκαιο της τραπεζικής εποπτείας, το δίκαιο της τραπεζικής οργάνωσης, οι τραπεζικές συναλλαγές (παθητικού ή ενεργητικού) και το δίκαιο των ειδικών τραπεζών.

 

Διεθνές δίκαιο εναέριου χώρου και διαστήματος / Αεροπορικό Δίκαιο (διατομ., ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Δημόσιο διεθνές δίκαιο εναέριου χώρου. Νομικό καθεστώς εναέριου χώρου, εθνικού και διεθνούς. Οι δικαιοδοσίες του παράκτιου κράτους στον εναέριο χώρο, εθνικό και διεθνή. Διεθνείς οργανισμοί, διαχείριση και εκμετάλλευση του εναέριου χώρου. Το θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης του «Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού». Διεθνές θεσμικό πλαίσιο εναέριου κυκλοφορίας. Οι στρατιωτικές χρήσεις του εναέριου χώρου. Διεθνές δίκαιο εξω-ατμοσφαιρικού Διαστήματος Ορισμός και αντικείμενο του δικαίου Διαστήματος, πηγές και υποκείμενα, η διεθνής ευθύνη από δραστηριότητες στο διάστημα, δορυφόροι και remote sensing, διαστημικές δραστηριότητες και προστασία του γήινου και εξωγήινου περιβάλλοντος, στρατιωτικές χρήσεις του διαστήματος. Β΄ Γνωστικό πεδίο Ιδιωτικό αεροπορικό δίκαιο. Πηγές του αεροπορικού δικαίου. Το νομικό καθεστώς του αεροσκάφους και τα εμπράγματα δικαιώματα σε αυτό. Νηολόγης αεροσκαφών, Συμβάσεις εκμετάλλευσης αεροσκαφών. Ναύλωση. Μίσθωση. Αεροπορική μεταφορά. Η ευθύνη του αεροπορικού μεταφορέα για τους επιβάτες τις αποσκευές και τα εμπορεύματα. Η Διεθνής Σύμβαση του Μόντρεαλ, το πεδίο εφαρμογής και οι ρυθμίσεις της. Η κοινοτική νομοθεσία. Η κρατική εποπτεία της επιχείρησης αεροπορικής μεταφοράς. Προϋποθέσεις αδειοδότησης. Ο θεσμός του Υπόλογου Διευθυντή. Διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων. Αγωγές και αξιώσεις συγγενών θυμάτων αεροπορικών ατυχημάτων. Η χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη. Ο κύκλος της οικογένειας και των προσώπων που νομιμοποιούνται στην έγερση αγωγής για χρηματική ικανοποίηση ένεκα ψυχικής οδύνης. Ζητήματα ιδιωτικού διεθνούς δικαίου και διεθνούς δικαιοδοσίας. Η ευθύνη του κατασκευαστή αεροσκάφους.

 

Δίκαιο Ελεύθερου Ανταγωνισμού – (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Η έννοια του ανταγωνισμού ως αντικειμένου έννομης προστασίας και η δογματική θεμελίωση της πολιτικής ανταγωνισμού. Οι «Σχολές Σκέψης» του Δικαίου του Ανταγωνισμού στις ΗΠΑ.Άρθρο 81(1) ΣυνθΕΚ. Ο απαγορευτικός κανόνας, η  έννοια της  επιχείρησης, της συμφωνίας και της εναρμονισμένης πρακτικής.  Ο περιορισμός και η νόθευση του ανταγωνισμού. Tο άρθρο 81(3) και οι ομαδικές απαλλαγές. Ειδικότερα ο Κανονισμός 2790/99. Η λειτουργία των ομαδικών απαλλαγών και  οι ιδιαιτερότητες των κάθετων περιορισμών.Άρθρο 82 ΣυνθΕΚ. Οι προϋποθέσεις εφαρμογής. Η οριοθέτηση της δεσπόζουσας θέσης. Οι ειδικότερες μορφές κατάχρησης. Έλεγχος συγκεντρώσεων κατά το κοινοτικό και το ελληνικό δίκαιο: Έννοια της συγκέντρωσης και της απόκτησης κοινού και αποκλειστικού ελέγχου. Τα «κατώφλια» γνωστοποίησης σύμφωνα με τον Κανονισμό Συγκεντρώσεων και το άρθρο 4 του Ν. 703/77. Η αξιολόγηση των επιπτώσεων των συγκεντρώσεων στον ανταγωνισμό. Κοινές επιχειρήσεις (Joint ventures) και κοινοτικό δίκαιο του ανταγωνισμού: Ορισμός της κοινής επιχείρησης και επιπτώσεις αυτής στον ανταγωνισμό. Οι  Κατευθυντήριες Γραμμές  της ΕΕ για τις Οριζόντιες Συνεργασίες και οι δευτερεύοντες περιορισμοί. Κοινή επιχείρηση συνεργασίας και κοινή επιχείρηση συγκέντρωσης. Η εφαρμογή των κοινοτικών κανόνων ανταγωνισμού και ο Κανονισμός 1/2003: Διαφοροποίηση από το καθεστώς του Κανονισμού 17/62. Η κατανομή αρμοδιοτήτων αρχών ανταγωνισμού. Τα μέσα αποκατάστασης των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. Ελληνικό δίκαιο του ελεύθερου ανταγωνισμού (Ν. 703/77). Σχέση δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού και δικαίου βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Σχέση δικαίου του ελεύθερου ανταγωνισμού, δικαίου κατά του αθέμιτου ανταγωνισμού, δικαίου προστασίας καταναλωτή.

 

Business Acquisitions And Mergers – (ΣΤ΄ Εξάμηνο)

Syllabus: Types of business acquisitions; share deals, asset deals, capital increase and legal mergers. Types of legal mergers. - Liability for information memorandum regarding business acquisitions. Legal and financial due diligence. Share transfer agreements. Liability for the value of the transferred shares, or assets. - The merger process. Shareholders’ and creditors protection during the merger process. Liability in the context of merger transactions. - Competition law implications of business acquisitions; mergers and full function enterprises. - Employees’ rights in case of business acquisitions. - Hostile takeovers.

 

Διαιτησία - Διεθνές και Ευρωπαϊκό (κοινοτικό και συγκριτικό) Αστικό Δικονομικό Δίκαιο - (Ζ΄ Εξάμηνο)

Ο  ΚΠολΔ (άρθρα 867-903) επιτρέπει, όπως και το προϊσχύον δίκαιο, με ορισμένες προϋποθέσεις, τη διαιτησία, δηλαδή τη λύση της διαφοράς με δικαστές που επιλέγονται από τους ενδιαφερομένους, οι οποίοι λέγονται "διαιτητές", και καθορίζει τα σχετικά με τη συμφωνία της διαιτησίας, τον ορισμό, την αντικατάσταση κ.λ.π. των διαιτητών, καθώς και τη διαδικασία που τηρείται. Η συμφωνία για διαιτησία λέγεται συνήθως "συνυποσχετικό". Από αυτή διαφέρει και πρέπει να διακρίνεται η σύμβαση για την ανάθεση και αποδοχή του λειτουργήματος του διαιτητού που συμφωνεί­ται μεταξύ των διαιτητών και εκείνων που συνάπτουν τη συμφωνία για τη διαιτησία. Παράλληλα με τις διατάξεις του ΚΠολΔ για τη διαιτησία ισχύουν οι όροι διεθνών (διμερών ή πολυμερών) συμφωνιών ή συν­θηκών που έχει υπογράψει και κυρώσει και η Ελλάδα (βλ. λ.χ. το Ν. 5013/1931 «Περί κυρώσεως της από 26 Σεπτεμβρίου 1927 εν Γενεύη συναφθείσης συμβάσεως περί εκτελέσεως ξένων διαιτητικών αποφάσεων», το Ν.Δ. 4220/1961 «Περί κυρώσεως της εν Ν. Υόρκη την 10 ην Ιουνίου 1958 υπογραφείσης συμβάσεως περί αναγνωρίσεως και εκτελέ­σεως αλλοδαπών διαιτητικών αποφάσεων»). Για τη διεθνή εμπορική διαιτησία ισχύει ο Ν. 2735/1999.

 

Σεμινάριο Εργατικού Δικαίου - (Ζ΄ Εξάμηνο)

Παρουσιάζονται εισηγήσεις σε επίκαιρα ζητήματα εργατικού δικαίου. Ο φοιτητής αξιολογείται με βάση την εισήγηση που παρουσιάζει, την εργασία που παραδίδει και τη συμ­μετοχή του στις συζητήσεις.

 

Σεμινάριο Εμπορικού Δικαίου - (Ζ΄ Εξάμηνο)

Παρουσιάζονται εισηγήσεις σε επίκαιρα ζητήματα εμπορικού δικαίου. Ο φοιτητής αξιολογείται με βάση την εισήγηση που παρουσιάζει, την εργασία που παραδίδει και τη συμ­μετοχή του στις συζητήσεις.

 

Σεμινάριο Πολιτικής Δικονομίας (Ζ΄ Εξάμηνο)

Παρουσιάζονται εισηγήσεις σε επίκαιρα ζητήματα αστικού δικονομικού δικαίου. Ο φοιτητής αξιολογείται με βάση την εισήγηση που παρουσιάζει, την εργασία που παραδίδει και τη συμ­μετοχή του στις συζητήσεις.

 

Δίκαιο της Κεφαλαιαγοράς (Η΄ Εξάμηνο) 

 

Εκδηλώσεις του Τομέα

Για την προαγωγή του ερευνητικού και διδακτικού αντικειμένου του, ο Τομέας διοργανώνει τακτικά επιστημονικές εκδηλώσεις (ομιλίες, διαλέξεις, ημερίδες, συμπόσια, σεμινάρια) με τη συμμετοχή νομικών όχι μόνον από τον ελληνικό χώρο, αλλά και από την αλλοδαπή. Συχνά οι εκδηλώσεις αυτές διοργανώνονται σε συνεργασία με το Σύνδεσμο Εμπορικολόγων, την Ένωση Ελλήνων Δικονομολόγων και το Ερευνητικό Ινστιτούτο Δικονομικών Μελετών, καθώς επίσης και με τις Νομικές Σχολές άλλων Πανεπιστημίων της χώρας ή της αλλοδαπής. Στις εκδηλώσεις αυτές έχουν τη δυνατότητα να παρευρίσκονται και να συμμετέχουν και φοιτητές.