Υποχρεωτικά μαθήματα

Συνταγματικό Δίκαιο (Α΄ εξάμηνο)

Ι. Έννοια του Συνταγματικού Δικαίου: Κράτος (έννοια και στοιχεία), Σύνταγμα (έννοια, διακρίσεις, νομικοπολιτική σημασία), Άμεσες και έμμεσες πηγές του συνταγματικού δικαίου, Συντακτική εξουσία, Αναθεωρητική λειτουργία, Τήρηση του Συντάγματος.

ΙΙ. Θεμελιώδεις αρχές: Δημοκρατική αρχή, αρχή του κράτους δικαίου, αρχή του κοινωνικού κράτους, αρχή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, αρχή της ισότητας, αρχή της ελευθερίας.

ΙΙΙ. Το Πολίτευμα: Πολίτευμα, Δημοκρατικό πολίτευμα, Αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, Οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος, Διάκριση των εξουσιών, Αντιπροσωπευτικό σύστημα, Συστήματα κυβερνήσεως, Ανάδειξη αρχηγού του κράτους, Το πολίτευμα κατά το άρθρο 1 Συντ., Προστασία του πολιτεύματος.

IV. Άσκηση της λαϊκής κυριαρχίας: Το δικαίωμα πολιτικής ψήφου, το εκλογικό σώμα, τα πολιτικά κόμματα.

V. Βουλή: Ανάδειξη των μελών της Βουλής, Νομικό καθεστώς των βουλευτών, Εσωτερική δομή της Βουλής, Λειτουργία της Βουλής, Αρμοδιότητες της Βουλής, Διάλυση της Βουλής.

VI. Εκτελεστική εξουσία: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ανάδειξη, θητεία, συνταγματική θέση, αρμοδιότητες), η Κυβέρνηση (σύνθεση, νομική θέση, αρμοδιότητες, σχηματισμός, σχέσεις Κυβερνήσεως, Προέδρου της Δημοκρατίας και Βουλής, ευθύνη υπουργών), η Διοίκηση (οργάνωση, συγκεντρωτικό-αποκεντρωτικό σύστημα, αυτοδιοίκηση καθ’ ύλη και τοπική, ειδικό καθεστώς Αγ. Όρους, όργανα της διοικήσεως, βασικές γραμμές υπηρεσιακής καταστάσεως).

VII. Δικαστική εξουσία: Δικαστήρια (είδος οργάνων, κατηγορίες, αρμοδιότητες), Συνταγματικές εγγυήσεις της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης (προσωπικές και λειτουργικές), Δικαστήρια προβλεπόμενα ειδικά από το Σύνταγμα.

VIIΙ. Ελληνική Συνταγματική Ιστορία

IX. Οι κανόνες δικαίου (αναθεώρηση συντάγματος, νόμοι, ευρωπαϊκό δίκαιο, κανονιστική αρμοδιότητα εκτελεστικής εξουσίας, κατάσταση πολιορκίας κ.λπ.) 

Γενικό Διοικητικό Δίκαιο ( Β΄ εξάμηνο)

Διοίκηση και διοικητικό δίκαιο. Πηγές του διοικητικού δικαίου. Νομική δέσμευση και διακριτική ευχέρεια της διοικήσεως. Έννομη σχέση διοικητικού δικαίου. Κανονιστική πράξη της διοικήσεως. Ατομική διοικητική πράξη. Διοικητική σύμβαση. Άλλες μορφές δράσεως της διοικήσεως. Διοικητική διαδικασία. Κανόνες διοικητικής δράσεως. Διοικητικός καταναγκασμός. Γενικές αρχές οργανώσεως της δημόσιας διοικήσεως. Κεντρική κρατική διοίκηση. Διοικητική αποκέντρωση. Τοπική αυτοδιοίκηση. Ειδική αυτοδιοίκηση. Δημόσια πράγματα. Αναγκαστική απαλλοτρίωση. Αστική ευθύνη του δημοσίου 

Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα (Δ΄ εξάμηνο)

Γενική θεωρία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων: έννοια και σημασία, ιστορική ανασκόπηση και σύγχρονη κατοχύρωση, διακρίσεις και φορείς, δεσμευτικότητα, πεδίο ισχύος (τριτενέργεια) και αμοιβαίες σχέσεις, προσδιορισμοί και περιορισμοί των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Τα επιμέρους ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα: Γενική ελευθερία, δικαίωμα ζωής και σωματικής και ψυχικής ακεραιότητας, Προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, δικαίωμα ιδιωτικής σφαίρας, ελευθερία θρησκείας, πληροφορίας και γνώμης, ελευθερία και εγγυήσεις μαζικής επικοινωνίας, ελευθερία πνευματικής δημιουργίας και διδασκαλίας, συλλογικές ελευθερίες, οικονομική ελευθερία, δικαίωμα εργασίας, συνδικαλιστική ελευθερία-συλλογική αυτονομία, δικαίωμα ιδιοκτησίας, γενική αρχή της ισότητας, ειδικές μορφές της ισότητας, αξία του ανθρώπου, δικαίωμα στο περιβάλλον, δικαίωμα στην πληροφόρηση, ελευθερία αναπτύξεως της προσωπικότητας, δικαίωμα ιθαγένειας. Προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων: Διοικητική προστασία, δικαστική προστασία, πολιτική και διακρατική προστασία 

Διοικητική Δικονομία (Ε΄ εξάμηνο)

Ο έλεγχος της διοίκησης και η διοικητική δικαιοσύνη. Το διοικητικό δικονομικό δίκαιο. Το δικαίωμα δικαστικής προστασίας. Διοικητική δικαιοδοσία και διοικητικές διαφορές. Οργάνωση και αρμοδιότητες των διοικητικών δικαστηρίων. Η διοικητική δίκη. Οι γενικές δικονομικές αρχές. Είδη ενδίκων βοηθημάτων και γενικές προϋποθέσεις παραδεκτής ασκήσεώς τους. Η αίτηση ακυρώσεως. Η προσφυγή. Η αγωγή αποζημιώσεως. Τα άλλα ένδικα βοηθήματα. Η απόφαση του διοικητικού δικαστηρίου και η συμμόρφωση της διοικήσεως. Γενική θεωρία των ενδίκων μέσων κατ’ αποφάσεων των διοικητικών δικαστηρίων. Η ανακοπή ερημοδικίας. Η τριτανακοπή. Η έφεση. Η αναθεώρηση. Η επανάληψη της διαδικασίας. Η αναίρεση.

Εφαρμογές Δημοσίου Δικαίου (Η΄ εξάμηνο)

Ανάλυση και επεξεργασία πρακτικών θεμάτων που διατρέχουν το σύνολο του δημοσίου δικαίου, με έμφαση στο συνταγματικό και στο διοικητικό δίκαιο.

Μαθήματα υποχρεωτικής επιλογής 

Δίκαιο και Οικονομία (Δ’ εξάμηνο) 

Ελληνική Πολιτική και Συνταγματική Ιστορία (Γ΄ εξάμηνο)

Μεγάλες στιγμές της πολιτικής μας ιστορίας και τα συνταγματικά προβλήματα. Το μάθημα έχει ερευνητικό χαρακτήρα και αναφέρεται σε συγκεκριμένες περιόδους της ιστορίας του πολιτεύματός μας. Εξετάζονται οι σχέσεις των νομικών προβλημάτων της λειτουργίας του πολιτεύματος με το πολιτικό τους υπόβαθρο.

Ιστορία Πολιτικών και Συνταγματικών Θεσμών (διατομ.) (Γ΄ εξάμηνο)

Το αντικείμενο του μαθήματος αφορά τη γέννηση και τη διαμόρφωση του συνταγματικού κράτους με έμφαση σε ιδιαίτερα σημαντικές ιστορικές φάσεις τόσο από τον αγγλοσαξονικό όσο και από τον κεντροευρωπαϊκό χώρο και στην ιστορία των σύγχρονων συνταγματικών θεσμών, συμπεριλαμβανομένης και της συζήτησης για τη νέα διάσταση που προσδίδεται στην έννοια του κράτους από τη μετεξέλιξη του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την προοπτική του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Η διδασκαλία αναπτύσσεται σε 4 ενότητες:

I. Η Γένεση του Συνταγματικού Κράτους (η βρετανική παράδοση και η αμερικανική επανάσταση, η συνταγματική εμπειρία της γαλλικής επανάστασης, η μακρά πορεία προς τη γερμανική ενοποίηση και ο θετικισμός των Γερμανών δημοσιολόγων).

II. Η Κρίση του Συνταγματικού Κράτους (η κρίση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και η άνοδος των φασισμών, Κομμουνιστική πρόκληση, κρατικός παρεμβατισμός, New Deal, η διαμάχη C.Schmitt και H.Kelsen για τον φύλακα του Συντάγματος)

III.Το Μεταπολεμικό Συνταγματικό Κράτος (το «κοινωνικό κράτος» στα μεταπολεμικά συντάγματα, ο κλονισμός του νομικού θετικισμού και η αναβάθμιση του ρόλου των δικαστών)

IV. Το Ευρωπαϊκό Συνταγματικό Δίκαιο (ο νέος ευρωπαϊκός χώρος για την προστασία των δικαιωμάτων, το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα και η νέα διάσταση του κρατικού φαινομένου). 

Κοινοβουλευτικό δίκαιο(Δ΄ εξάμηνο)

Κοινοβουλευτικές διαδικασίες κατά το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής, πολιτικά κόμματα, εκλογική νομοθεσία. 

Ειδικό Διοικητικό Δίκαιο (Ε΄ εξάμηνο)

Ο σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι η κατανόηση των βασικών στοιχείων του Ελληνικού δημοσίου οικονομικού δικαίου:

• αφενός μεν ως δικαίου της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, δηλαδή ως δικαίου των οικονομικών πολιτικών,
• αφετέρου δε ως εθνικού δικαίου η διαμόρφωση του οποίου επηρεάζεται καθοριστικά από τις εξελίξεις στο διεθνές και το Ενωσιακό οικονομικό δίκαιο 

Γνωστικό αντικείμενο: Δημόσιο Οικονομικό Δίκαιο 

Το Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλειας διακρίνεται σε τρεις ενότητες που αφορούν το Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Δίκαιο της Υγείας και το Δίκαιο Κοινωνικής Πρόνοιας. Στο Δίκαιο Κοινωνικών Ασφαλίσεων περιλαμβάνονται θέματα προέλευσης, προσδιορισμού και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της έννομης σχέσης κοινωνικής ασφάλισης. Επιπλέον, ζητήματα οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας των διάφορων κοινωνικοασφαλιστικών καθεστώτων, καθώς και τα σχετικά με την υπαγωγή, τη χρηματοδότηση, τη διάρκεια, τις προϋποθέσεις και την έκταση των παροχών κοινωνικής ασφάλισης. 

Δίκαιο Περιβάλλοντος (διατομ.)(Ζ΄ εξάμηνο)

Στην ύλη του μαθήματος περιλαμβάνεται:

Ι. Η προστασία του περιβάλλοντος από πλευράς συνταγματικού και διοικητικού δικαίου. Φορείς και αποδέκτες των δικαιωμάτων επί του περιβάλλοντος, νομική ισχύς και ένδικη προστασία. Σύγκρουση προστασίας περιβάλλοντος και προστασίας της ιδιοκτησίας, η αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η νομολογία του Συμβουλίου Επικρατείας για την προστασία της φύσης, η περιβαλλοντική πληροφόρηση, ευθύνη αποζημίωσης για περιβαλλοντικές βλάβες, η προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, η προστασία των δασών.

ΙΙ. Η προστασία του περιβάλλοντος μέσω των διατάξεων προστασίας της προσωπικότητας, περί αδικοπραξιών, γειτονικού δικαίου και καταχρήσεως δικαιώματος. Ειδικός νόμος για την προστασία του περιβάλλοντος και ασφαλιστική κάλυψη των οικολογικών ζημιών.  

Χωροταξικό και Πολεοδομικό Δίκαιο(Ζ΄ εξάμηνο)

Εδώ εξετάζονται Συνταγματικό πλαίσιο. Πολεοδομικό κεκτημένο. Αρχές βιώσιμης οικιστικής ανάπτυξης. Φορείς του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Συμμετοχή των Ο.Τ.Α. και των ιδιωτών στον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Διαδικασία εκπονήσεως και νομική φύση των χωροταξικών και πολεοδομικών σχεδίων και μελετών. Ρυμοτομία, Αναγκαστική Απαλλοτρίωση, Τακτοποίηση, Προσκύρωση, Αστικός Αναδασμός, Πράξεις Εφαρμογής, Εισφορές σε γη και χρήμα, Δικαίωμα προτιμήσεως, Μεταφορά Συντελεστή Δομήσεως (ΜΣΔ). Οικοδομική άδεια. Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός (ΓΟΚ). Κτιριοδομικός Κανονισμός. Ειδικοί κανόνες δομήσεως. Δόμηση σε δασικές εκτάσεις και αιγιαλούς. Παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα κτίρια. Οικοδομικοί συνεταιρισμοί. Αυθαίρετη δόμηση. Νομιμοποίηση αυθαιρέτων. Κατεδάφιση αυθαιρέτων. 

Φορολογικό Δίκαιο (Η΄ εξάμηνο)

Έννοια και διακρίσεις των φόρων. Γενικές αρχές του φορολογικού δικαίου. Το ελληνικό φορολογικό σύστημα. Η διοικητική φορολογική διαδικασία. Η δικαστική προστασία στις φορολογικές διαφορές.  

Μαθήματα ελεύθερης επιλογής 

Συνταγματική Θεωρία και Πολιτική Φιλοσοφία (Γ’ εξάμηνο)

Ιατρικό δίκαιο (διατομ.) (ΣΤ΄ εξάμηνο)

Πολιτική Οικονομία (Α' Εξάμηνο)

Πολιτική Επιστήμη (Α' Εξάμηνο) 

Σεμινάριο Δημοσίου Δικαίου (Ζ΄ εξάμηνο)

Ανάλυση σύγχρονων ζητημάτων συνταγματικού και διοικητικού δικαίου μέσα από το σχολιασμό αποφάσεων ανώτατων δικαστηρίων και ανεξάρτητων διοικητικών αρχών.

Σεμινάριο Δημοσίου Δικαίου (Ζ΄ εξάμηνο)

Στο Σεμινάριο αυτό θα παρουσιαστούν εισηγήσεις σε επίκαιρα θεωρητικά και πρακτικά θέματα που αφορούν την αρχή του κοινωνικού κράτους, την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων, την κοινωνική ασφάλεια, τη δημόσια υγεία και την κοινωνική πρόνοια από άποψη εθνικού, ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου.

Σεμινάριο Δημοσίου Δικαίου (Ζ’ εξάμηνο)

Εισαγωγή  στην Οικονομική Επιστήμη. Οι κλάδοι της Οικονομικής Επιστήμης και οι διαφορές της οικονομικής από την Νομική Σκέψη.

Στο πλαίσιο του Προγράμματος ERASMUS διδάσκονται (βλ. αναλυτικά στο πρόγραμμα ERASMUS):

Ευρωπαϊκά Διοικητικά Συστήματα ERASMUS – αγγλικά

Public Health Law ERASMUS,  αγγλικά, χειμερινό εξάμηνο

Συγκριτικό Δημόσιο Δίκαιο ERASMUS – γαλλικά

Εθνική και Διεθνής Προστασία Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ERASMUS – γερμανικά